بسیاری از مردم بدون اطلاع از مبانی حقوقی درگیر مشکلات مختلف می‌شوند و این در حالی است که در کنار نقش عظیم رسانه ملی و مطبوعات در آگاه سازی جامعه نسبت به قوانین، قرار است طی ایام دهه فجر عموم جامعه از مشاوره حقوقی رایگان وکلا بهره‌مند شوند.
وقتی بی‌اطلاعی از قانون زمینه ارتکاب جرم می‌شود؟
به گزارش خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، یکی از مسایل مهم در زندگی، آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات حقوقی است، بسیاری از مردم بدون اطلاع از این مبانی درگیر مشکلات مختلف می‌شوند و حال آنکه گاهأ به دلیل نداشتن بضاعت کافی نمی‌توانند از خدمات وکلا بهره لازم را ببرند.
طبق اصل ۳۵ قانون اساسی هر فردی حق دارد در هنگام احضار به مراجع قضایی وکیل داشته باشد و کسی می‌تواند از معاضدت قضایی بهره‌مند شود که معسر یعنی قادر به پرداخت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله نباشد.
* شهروندان برای استفاده از خدمات وکیل رایگان باید چه شرایطی داشته باشند؟
**شهروندان درصورتی که یک دعوای حقوقی (نه کیفری) مطروحه در دادگاه داشته باشند به دو شرط می‌توانند وکیل معاضدتی دریافت کنند یکی اینکه فاقد بضاعت مالی برای پرداخت حق الوکاله باشند که در این صورت دادگاه حکم اعسار فرد بی‌بضاعت را صادر کرده و یا با ارائه استشهادیه به کانون، دارای وکیل معاضدتی برای پیگیری پرونده حقوقی خود می‌شوند.
کانون وکلا؛ استشهادیه را که چندفرد آن را امضا کرده‌اند، همراه با سوگند فرد بی‌بضاعت پذیرفته و هنگامی که بی‌بضاعتی وی بر ما مسلم شد دعوایی که قرار است مطرح شود مورد بررسی قرار گرفته و حقی که از مدعی سلب شده با داشتن وکیل معاضدتی حل می‌شود.
این نکته قابل ذکر است که کانون تنها به خود متقاضی وکیل ارائه می‌کند در نتیجه اگر فردی به طور غیابی خواستار وکیل معاضدتی باشد این امر امکانپذیر نیست. مثلا دو نفر شریک در یک ملک بوده و می‌خواهند یک دعوی حقوقی مطرح کنند اما یکی از این دو نفر به کانون مراجعه و درخواست وکیل معاضدتی کرده و دیگری این کار را انجام نداده، ما تنها به فرد مراجعه کننده وکیل معاضدتی ارائه می‌کنیم.
مقصود از معاضدت قضایی مساعدت و یاری به کسانی است که بواسطه عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود، قدرت پرداخت هزینه دادرسی وحق الوکاله را ندارند و درنتیجه نمی‌توانند به مراجع قضایی رفته و حق خود را بگیرند این در حالی است که به مناسبت دهه فجر قرار است طرح فجر از سوی بسیج حقوقدانان کشور برای ارائه مشاوره حقوقی رایگان به عموم مردم برگزار شود.
طبق گفته «مسئول سازمان بسیج حقوقدانان کشور» طرح مذکور با هماهنگی قوه قضاییه و راه‌آهن شهری آغاز خواهد شد که از پنجم بهمن تا چهار اسفند در پنج ایستگاه انقلاب، امام خمینی (ره)، صادقیه، هفت تیر و شریف، پنجاه نفر از حقوقدانان سازمان بسیج حقوقدانان به ارائه مشاوره حقوقی رایگان به مردم خواهند پرداخت.
تاکید برآگاه سازی مردم ازحقوق فردی و قوانین
در یک جامعه بزرگ که مردم آن در سایه یک دین مترقی و کامل زندگی می‌کنند باید الزامات زندگی اجتماعی و دینی رعایت شود تا بتوانیم آرامش و نظم را در جامعه ایجاد کنیم.
چنانچه مردم از قوانین به درستی اطلاعه داشته باشند این مهم نقش مهمی در کاهش حجم ورودی پرونده‌های قضایی به دادسرا دارد و از طرفی دیگر شاهد اطاله دادرسی نخواهیم بود.
اطلاع‌رسانی نقش مهمی در کاهش جرم دارد
در همین زمینه «حجت‌الاسلام محمدتقی رهبر» با تاکید برآگاه سازی مردم ازحقوق فردی و قوانین به باشگاه خبرنگاران گفت: مسئولین باید در جهت جرم‌شناسی مسائل و چالش‌های اجتماعی را که منجر به فساد و تخلفات دیگر می‌شود، مورد بررسی قرار دهند چراکه بسیاری از جرایمی که افراد مرتکب می‌شوند به دلیل بی‌اطلاعی است.
رئیس کمیسیون قضایی مجلس همچنین تصریح کرد: رسانه ملی با اطلاع‌رسانی حقوقی به جوان‌ها و خانواده‌ها نقش موثری در آسیب‌شناسی و فرهنگسازی برای پیشگیری از جرم ایفا می‌کند.
وی تاکید کرد: بعد آموزش و فرهنگسازی صدا و سیما می‌تواند خیلی قوی‌تر از نهادهای دیگر باشد، به خصوص سیمای جمهوری اسلامی که در حدود ۲۰ شبکه در اختیار دارد؛ به این معنا که کار‌شناسان با بحث پیرامون مسائل حقوقی مرتبط با کودکان، خانواده، مسائل اخلاقی افراد را نسبت به آسیبب‌های اجتماعی آشنا کنند.
در پایان باید گفت در کنار نقش عظیمی که رسانه ملی و مطبوعات در آگاه سازی جامعه نسبت به قوانین وحقوق مردم دارند، علاوه بر طرح فجر و مشاوره حقوقی رایگان، قرار است در روز ۲۲ بهمن ماه وکلای داوطلب در غرفه کمیته امداد امام خمینی (ره) به مردم مشاوره حقوقی ارائه دهند.
